Έχουμε δύο αδιαμφισβήτητα δεδομένα: Στη σύνοδο του Κιεντζού της Νότιας Κορέας, οι υπουργοί Οικονομικών και οι κεντρικοί τραπεζίτες των G20 αποφάσισαν συμφώνησαν για τη σημαντικότερη μεταρρύθμιση που έχει ποτέ υιοθετηθεί για τη διακυβέρνηση του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου που ουσιαστικά ενδυναμώνει τον παρεμβατικό ρόλο του ΔΝΤ.
Σε όλες τις χώρες της Δυτικής Ευρώπης, οι κυβερνήσεις (Γαλλία, Βρετανία, Πορτογαλία, Γερμανία, Βέλγιο, Ισπανία κοκ) αγνοούν τη λαϊκή κατακραυγή και προχωρούν στη λήψη των αυστηρότερων δημοσιονομικών μέτρων που έχουν καταγραφεί ποτέ στην ιστορία. Είναι μάλλον αφελές να θεωρήσουμε ότι όλοι οι πολιτικοί ηγέτες της Ευρώπης ταυτόχρονα έχουν καταληφθεί από ένα αντιλαϊκό αμόκ και θέλουν -όλοι μαζί και ταυτοχρόνως- να τιμωρήσουν τους πολίτες από τους οποίους έχουν εκλεγεί…
Το επόμενο ερώτημα είναι ποιος πραγματικά είναι σήμερα ο ρόλος των κεντρικών τραπεζών στην προσπάθεια για ανάκαμψη της οικονομίας. Σήμερα τα επιτόκια στις περισσότερες χώρες βρίσκονται σε μηδενικό επίπεδο, ωστόσο οι κεντρικές τράπεζες χρησιμοποιούν ακόμη τα γνωστά εργαλεία.
Οι κ. Jean-Claude Trichet που είναι σήμερα Διοικητής της Κεντρικής Ευρωπαϊκής Τράπεζας και ο Axel Weber που κατά τα φαινόμενα είναι ο διάδοχός τους συμφωνούν σε πολλά πράγματα: κυρίως στο ότι η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα δεν θα έπρεπε να στηρίζει τις ιδιωτικές τράπεζες ή τις ανεύθυνες κυβερνήσεις. Υπάρχουν ωστόσο και σημαντικές διαφορές: Ο Γάλλος πραγματιστής (και πρόεδρος της ΕΚΤ) και ο Γερμανός μονεταριστής (και πρόεδρος της Bundesbank) έχουν εμπλακεί σε δημόσια διαμάχη για βασικά δεδομένα της χρηματοοικονομικής πραγματικότητας.
Κατ’ αρχάς, διαφωνούν για την κατάσταση στην οποία βρίσκεται η ευρωπαϊκή οικονομία. Ο κ. Weber βλέπει ανάκαμψη και ένα αρκετά ισχυρό χρηματοοικονομικό σύστημα, ώστε η ΕΚΤ να ξεκινήσει, και μάλιστα σύντομα, τη διαδικασία εξομάλυνσης των διαδικασιών της δηλαδή να ζητήσει από τις εμπορικές τράπεζες να σταματήσουν να δανείζονται από την ΕΚΤ με ενέχυρο τα κρατικά ομόλογα. Ο κ. Trichet σε πλήρη αντίθεση με τον κ. Weber φοβάται ότι η οικονομία της Ευρώπης δεν έχει πλήρως επανέλθει και δεν βιάζεται τόσο πολύ να αποκαταστήσει τη νομισματική ισορροπία.
Κατ’ αρχάς, διαφωνούν για την κατάσταση στην οποία βρίσκεται η ευρωπαϊκή οικονομία. Ο κ. Weber βλέπει ανάκαμψη και ένα αρκετά ισχυρό χρηματοοικονομικό σύστημα, ώστε η ΕΚΤ να ξεκινήσει, και μάλιστα σύντομα, τη διαδικασία εξομάλυνσης των διαδικασιών της δηλαδή να ζητήσει από τις εμπορικές τράπεζες να σταματήσουν να δανείζονται από την ΕΚΤ με ενέχυρο τα κρατικά ομόλογα. Ο κ. Trichet σε πλήρη αντίθεση με τον κ. Weber φοβάται ότι η οικονομία της Ευρώπης δεν έχει πλήρως επανέλθει και δεν βιάζεται τόσο πολύ να αποκαταστήσει τη νομισματική ισορροπία.
Οι πρόσφατες δημόσιες δηλώσεις τους, ωστόσο, φανερώνουν μια πιο βαθιά διαφωνία. Ο κ. Trichet βλέπει τις κεντρικές τράπεζες ως μέρος ενός ευρύτερου «πακέτου κανόνων, θεσμών και διεθνών σχέσεων, που αποκαλούμε διεθνή διακυβέρνηση». Αυτό συνεπάγεται ότι η ΕΚΤ έχει μεταξύ άλλων την ευθύνη να κυνηγήσει και άλλους στόχους όχι μόνον τη «σταθερότητα των τιμών», αλλά να ζητήσει "μεγαλύτερη αυτοματοποίηση" στην εξισορρόπηση των κρατικών προϋπολογισμών. Αυτό συνεπάγεται επίσης (αν και ο κ. Trichet δεν το έχει δηλώσει ποτέ ρητά) ότι η ΕΚΤ δεν μπορεί να είναι υπεράνω της πολιτικής διαμάχης.
Ο κ. Weber ακολουθεί πιο αυστηρά τον επίσημο ρόλο της ΕΚΤ, ο οποίος -εν αντιθέσει με τον ρόλο της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ- αφορά στον πληθωρισμό, αλλά όχι στην ανεργία. Ανατριχιάζει με τη σκέψη πως τα όρια ανάμεσα στη δημοσιονομική και τη νομισματική πολιτική ενδέχεται να μπερδευτούν και δεν θέλει η χρηματοοικονομική σταθερότητα να τεθεί ως ένας "επιπλέον στόχος της νομισματικής πολιτικής". Με λίγα λόγια, υποστηρίζει ότι οι κεντρικές τράπεζες θα πρέπει να επιστρέψουν στη μάχη κατά του πληθωρισμού.
Η διάγνωση του κ. Weber μπορεί να είναι σωστή βραχυπρόθεσμα. Με τον πληθωρισμό στο 1,8%, την απόδοση του 10ετούς γερμανικού bund στο 2,4% και κάποια οικονομική ανάπτυξη, θα μπορούσε να υποστηρίξει κανείς ότι η ΕΚΤ ήδη παίρνει περισσότερα από τα αναγκαία μέτρα. Μακροπρόθεσμα όμως, αυτές οι απόψεις του θα εμποδίσουν τις πιθανότητές του να διαδεχθεί τον κ. Trichet. Στις μέρες μας, η διοίκηση μιας μεγάλης κεντρικής τράπεζας είναι αναπόφευκτα ρόλος διεθνής και πολιτικός.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου