Η Μέρκελ «ζεσταίνει» το σενάριο χρεοκοπίας!

Ο Πρωθυπουργός πανηγυρίζει για το μόνιμο μηχανισμό στήριξης, οι αγορές «βλέπουν» θεσμικό μηχανισμό για «κούρεμα» πιστωτών – Στα ύψη (10,69%) η απόδοση των 10ετών ομολόγων, στις 800 μονάδες τα CDS με «άλμα» 125 μονάδων σε λίγες ημέρες – Τον Δεκέμβριο η ύστατη προσπάθεια για αλλαγή κλίματος σε συνεργασία με Στρος Καν
 

Τα σενάρια ελεγχόμενης χρεοκοπίας στην Ευρωζώνη, στα οποία η Ελλάδα τοποθετείται σε πρωταγωνιστικό ρόλο, «ζεσταίνει» και πάλι η Γερμανία, δημιουργώντας συνθήκες… replay του ελληνικού δράματος στις αγορές. Παρά την επιμονή των ΗΠΑ και του ΔΝΤ στη διάσωση της Ελλάδας και των άλλων περιφερειακών οικονομιών της Ευρωζώνης, οι κινήσεις της Άνγκελα Μέρκελ δείχνουν καθαρά, ότι στο διεθνή «πόλεμο των νομισμάτων» που έχει αρχίσει, το Βερολίνο εκλαμβάνει τις περιφερειακές χώρες του ευρώ σαν «βαρίδια» και επιδιώκει να επισπεύσει τις «καθαρές λύσεις» αναδιάρθρωσης χρέους.
 

Την ώρα που ο Πρωθυπουργός επιχειρούσε να μεταδώσει, κυρίως προς το εσωτερικό μέτωπο, αισιόδοξα μηνύματα για την έκβαση της Συνόδου Κορυφής των Βρυξελλών, στις αγορές διαμορφώνονταν συνθήκες… μακελειού, με τα ελληνικά ομόλογα να δέχονται τις μεγαλύτερες πιέσεις από όλα τα «περιφερειακά» ομόλογα της Ευρωζώνης και το Χρηματιστήριο σε ελεύθερη πτώση, με ιδιαίτερη πίεση στις τραπεζικές μετοχές, καθώς οι τράπεζες αντιμετωπίζονται σαν τα μεγάλα θύματα ενός «κουρέματος» του ελληνικού χρέους. Η σαφής αντίθεση στην ερμηνεία των εξελίξεων από τις αγορές και την κυβέρνηση επανέφερε σε πολλούς μνήμες από τους πρώτους μήνες του 2009, όταν τα ελληνικά ομόλογα κατέρρεαν, σε πείσμα όλων των διαβεβαιώσεων της κυβέρνησης, ότι η κατάσταση παραμένει υπό έλεγχο.

Η απόδοση των δεκαετών ομολόγων εκτινάχθηκε στο 10,69% στη διάρκεια της ημέρας, ενώ το κόστος ασφάλισης των ελληνικών ομολόγων έφθασε και πάλι στις 800 μονάδες βάσης, καθώς όλο και περισσότερα κερδοσκοπικά κεφάλαια είναι διατεθειμένα και πάλι να πληρώσουν υψηλά ασφάλιστρα (800.000 ευρώ για 10 εκατ. ευρώ χρέους), περιμένοντας ότι θα εισπράξουν πολλαπλάσια απόδοση σε περίπτωση ελληνικής χρεοκοπίας.

Όλα αυτά, ενώ ο Πρωθυπουργός επιχειρούσε να ερμηνεύσει θετικά τις εξελίξεις στις Βρυξέλλες, αποδίδοντας τις πιέσεις στις αγορές σε «κινήσεις που μπορούν να ερμηνευτούν σαν αστάθεια». Ο κ. Γ. Παπανδρέου απέκλεισε για μία ακόμη φορά το ενδεχόμενο να ληφθούν νέα μέτρα, ξεκαθαρίζοντας ότι το συγκεκριμένο ζήτημα δεν τέθηκε ποτέ και από κανένα, ενώ υποδέχθηκε ως «μεγάλη νίκη» τη δημιουργία μόνιμου μηχανισμού στήριξης των αδύναμων χωρών της Ευρωζώνης. «Πρόκειται για μια σημαντική ψηφίδα στη δημιουργία μιας ισχυρής οικονομικής διακυβέρνησης στην Ευρωπαϊκή Ενωση», ανέφερε χαρακτηριστικά και εξήγησε ότι οι λεπτομέρειες λειτουργίας του μηχανισμού αποτελούν θέμα διαπραγμάτευσης και θα έχουν έχει θεσμοθετηθεί μέχρι το 2013, «όταν η χώρα μας θα έχει φύγει από το μηχανισμό».

Ο κ. Παπανδρέου περιέγραψε μια εικόνα «μάχης» με επιτυχή έκβαση για την απόκρουση των γερμανικών προτάσεων για στέρηση πολιτικών δικαιωμάτων από τις χώρες με δημοσιονομικά προβλήματα, παρότι έχει γίνει σαφές, ότι η Γερμανία απλώς έθεσε στο τραπέζι αυτή την πρόταση, προκειμένου να την αποσύρει, διευκολύνοντας την επίτευξη της βασικής της επιδίωξης, που δεν είναι άλλη από την καθιέρωση με αναθεώρηση της Συνθήκης της Λισαβόνας του μηχανισμού ελεγχόμενης χρεοκοπίας.

«Δώσαμε μάχη για να στηρίξουμε τη θέση της χώρας μας γιατί η γενική αναστολή των δικαιωμάτων ψήφου θα σήμαινε ότι δε θα είχαμε π.χ., το δικαίωμα να έχουμε λόγο και ψήφο για θέματα ασφάλειας, ή θέματα που αφορούν στην ΚΑΠ και τους αγρότες, τις θάλασσες και τα νησιά μας, ή την περιφερειακή ανάπτυξη», σημείωσε ο Πρωθυπουργός. «Μια τέτοια απόφαση», υποστήριξε, θα έπληττε βαθειά το δημοκρατικό δικαίωμα των εθνών μέσα στην ΕΕ, που – όπως είπε - «έχει μια παράδοση δημοκρατίας, την οποία θέλαμε να ενισχύσουμε και όχι να υπονομεύσουμε». «Με τη μάχη αυτή αποφύγαμε το χειρότερο και μια με μεγάλη αρνητική εξέλιξη όχι μόνο για την Ελλάδα αλλά και για όλη την Ε.Ε.», συμπλήρωσε.

Η ερμηνεία της αγοράς

Ουσιαστικά, η θετική ερμηνεία που επιχειρεί να περάσει η κυβέρνηση για την καθαρή διπλωματική νίκη της Γερμανίας στη Σύνοδο Κορυφής είναι, ότι ο μηχανισμός στήριξης προστατεύει την Ευρωζώνη και, σε κάθε περίπτωση, αυτή η συζήτηση δεν αφορά την Ελλάδα, η οποία θα εφαρμόσει το μνημόνιο με επιτυχία και το 2013 θα έχει επιστρέψει ομαλά στις αγορές, άρα δεν θα υπάρχει λόγος να τεθεί θέμα στήριξής της από τον ευρωπαϊκό μηχανισμό.

Δυστυχώς, όμως, στις αγορές δεν φαίνεται να επικρατεί αυτή η ερμηνεία: αντίθετα, ο μόνιμος μηχανισμός στήριξης, που θα δημιουργηθεί με «καθαρούς» γερμανικούς όρους, προβλέποντας και την «τιμωρία των κερδοσκόπων», όπως έγραψε αρθρογράφος γερμανικής συντηρητικής εφημερίδας, επαναφέρει στο προσκήνιο τα σενάρια αναδιάρθρωσης του ελληνικού χρέους, που θα προκαλέσει σοβαρές απώλειες στους πιστωτές.

Αυτή η πρόταση, τόνισε στο “Bloomberg” στέλεχος γερμανικού επενδυτικού οίκου, μπορεί να θεωρηθεί ως ένα βήμα προς την καθιέρωση ρυθμίσεων για τη χρεοκοπία κυβερνήσεων και η αγορά τιμολογεί τον κίνδυνο, ότι οι χρεοκοπίες θα γίνουν πραγματικότητα σε κάποιο χρονικό σημείο.

Οι αγορές δεν φαίνεται να συμμερίζονται ούτε την αισιόδοξη πρόβλεψη της κυβέρνησης, ότι δεν θα χρειασθεί προσφυγή της Ελλάδας στον ευρωπαϊκό μηχανισμό στήριξης, αλλά αντίθετα την θεωρούν όλο και πιο πιθανή, στο βαθμό που η χώρα θα είναι πολύ δύσκολο να επιστρέψει στις αγορές, εφαρμόζοντας το μνημόνιο. Οι New York Times αποκάλυψαν χθες, μάλιστα, ότι ήδη από το 2010 η Ελλάδα θα έχει σημαντική απόκλιση από το στόχο του μνημονίου για το έλλειμμα, καθώς η αναθεώρηση των στοιχείων από την Eurostat θα ανεβάσει το έλλειμμα στο 8,9% του ΑΕΠ. Σύμφωνα με πληροφορίες, μεγάλη θα είναι και η επιβάρυνση του χρέους, που θα «σκαρφαλώσει» κοντά στο 130% του ΑΕΠ για το 2009, δημιουργώντας προϋποθέσεις για εκτίναξη κοντά στο 140% το 2010, δηλαδή πολύ πρόωρα σε σχέση με τις προβλέψεις, στις οποίες βασίσθηκε το μνημόνιο.

Ύστατη προσπάθεια

Η ελληνική κυβέρνηση δεν έχει άλλη επιλογή, από το να επιχειρήσει να διατηρήσει ζωντανές τις ελπίδες, ότι θα επιστρέψει στις αγορές με την εφαρμογή του μνημονίου. Προς αυτή την κατεύθυνση, σύμφωνα με πληροφορίες, αναμένει σθεναρή υποστήριξη από το ΔΝΤ, δηλαδή την Ουάσιγκτον, που κινείται σε τροχιά στρατηγικής σύγκρουσης με το Βερολίνο, σε ό,τι αφορά τη διαχείριση της σημερινής κρίσης (οι Αμερικανοί είναι έτοιμοι να πλημμυρίσουν από τον Νοέμβριο τις αγορές με δολάρια, ενώ οι Γερμανοί εμμένουν σε αυστηρότερη νομισματική και δρακόντεια δημοσιονομική πολιτική).

Ο Ντομινίκ Στρος Καν αναμένεται στην Αθήνα αμέσως μετά τις εκλογές, την κατάθεση του τελικού σχεδίου του προϋπολογισμού και την ανακοίνωση των τελικών δημοσιονομικών στοιχείων από την Eurostat. Μάλιστα, θα επιχειρήσει να… πουλήσει το μνημόνιο και στους αρχηγούς των κομμάτων της αντιπολίτευσης, τους οποίους θα συναντήσει, αλλά και στην ηγεσία των ισχυρών συνδικαλιστικών οργανώσεων (ΓΣΕΕ-ΑΔΕΔΥ). Ουσιαστικά, ο επικεφαλής του ΔΝΤ θα στείλει το μήνυμα, ότι αν δεν στηριχθούν τα σκληρά μέτρα που θα υποχρεωθεί να πάρει η κυβέρνηση μετά τις εκλογές, η χώρα θα οδηγηθεί στην περιπέτεια της ελεγχόμενης χρεοκοπίας και της πολυετούς οικονομικής κηδεμονίας.

Σύμφωνα με πληροφορίες, η κυβέρνηση έχει ήδη σχεδιάσει το «πακέτο» επώδυνων μέτρων που θα ανακοινωθούν μετά τις εκλογές, όπου θα δίνεται μεγάλη έμφαση στις δραστικές περικοπές δαπανών μισθοδοσίας στο στενό και τον ευρύτερο δημόσιο τομέα. Μάλιστα, για να δικαιολογηθεί το «πακέτο», παρά τις σχετικές μονότονες διαψεύσεις όλης της τελευταίας περιόδου, θα χρησιμοποιηθεί πολιτικά η –δήθεν…- απρόβλεπτη όξυνση της κρίσης στις αγορές, που δεν επιτρέπει άλλη λύση, από την εφαρμογή πρόσθετων μέτρων.

Γερμανικός θρίαμβος

Η Σύνοδος Κορυφής των Βρυξελλών εξελίχθηκε σε θρίαμβο της γερμανικής διπλωματίας: οι ηγέτες των «27» συμφώνησαν, ότι μετά το 2013 όσες χώρες ζητήσουν στήριξη των εταίρων τους για να ξεπεράσουν μια κρίση χρέους «ελληνικού τύπου» θα πρέπει να υποστούν την επώδυνη διαδικασία μιας επιβεβλημένης από την Ευρωπαϊκή Ένωση αναδιάρθρωσης χρέους, που θα περιλαμβάνει «κούρεμα» των πιστωτών και εκχώρηση της οικονομικής πολιτικής στις Βρυξέλλες –δηλαδή στο Βερολίνο.

Οι Ευρωπαίοι ηγέτες ουσιαστικά δεν είχαν πολλές επιλογές: Γερμανία και Γαλλία θα εισφέρουν το ήμισυ περίπου των κεφαλαίων στις μελλοντικές διασώσεις προβληματικών χωρών. Έτσι, Βερολίνο και Παρίσι ήταν σε θέση να κάνουν στους Ευρωπαίους εταίρους μια πρόταση που… δεν μπορούσαν να αρνηθούν, όπως θα έλεγε ο Νονός, Βίτο Κορλεόνε: «αν καθορίζουμε τους όρους της διάσωσης των προβληματικών χωρών, μετά το 2013 δεν θα υπάρχει μηχανισμός στήριξης και όσοι έχουν πρόβλημα θα φεύγουν από την Ευρωζώνη χρεοκοπημένοι»!

Ο γερμανικός ηγεμονισμός, πάντως, που για πρώτη φορά εκδηλώνεται με τέτοια ένταση στην ιστορία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, έγινε σοβαρή προσπάθεια από το Βερολίνο να συγκαλυφθεί. Η Άνγκελα Μέρκελ φρόντισε εξαρχής να πάρει με το μέρος της τον Νικολά Σαρκοζί, ώστε η γερμανική πρόταση να πάρει «γαλλογερμανική σφραγίδα», ενώ σκηνοθέτησε περίτεχνα μια γερμανική διπλωματική «ήττα», ώστε να δοθεί η εντύπωση, ότι υπήρξε μια διαπραγμάτευση, από την οποία όλοι κάτι κέρδισαν και κάτι παραχώρησαν.

Όπως κατ’ επανάληψη έχει κάνει στο παρελθόν, η Γερμανία υπέβαλε μια ακραία πρόταση, γνωρίζοντας ότι δεν έχει γίνει πιθανότητες να γίνει δεκτή, αλλά την έθεσε στο τραπέζι της διαπραγμάτευσης, προκειμένου να την αξιοποιήσει ως διαπραγματευτικό χαρτί και να την ανταλλάξει με μια συμφωνία για αυτό πραγματικά ενδιέφερε το Βερολίνο.

Η πρόταση των Γερμανών, για μια δρακόντεια αναθεώρηση της Συνθήκης της Λισαβόνας, που θα απαιτούσε έγκριση με δημοψηφίσματα σε αρκετές χώρες, προέβλεπε τη στέρηση δικαιωμάτων ψήφου στο Eurogroup από τις χώρες που θα ζητούσαν στήριξη του ευρωπαϊκού μηχανισμού για να αποφύγουν τη χρεοκοπία. Η πρόταση αυτή εξαρχής απορρίφθηκε από την Κομισιόν και την πλειοψηφία των ηγετών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και η καγκελάριος Μέρκελ την άφησε στην ατζέντα της διαπραγμάτευσης μόνο για την ανταλλάξει με μια συμφωνία για την ελεγχόμενη χρεοκοπία.

Η περιορισμένης έκτασης αναθεώρηση της Συνθήκης, που προωθείται από τους Γερμανούς, προβλέπεται να γίνει χωρίς τη διαδικασία της Διακυβερνητικής Διάσκεψης, αλλά με γρήγορη διαπραγμάτευση και έγκριση μόνο από τα εθνικά κοινοβούλια. Γι’ αυτό και στο Βερολίνο εκτιμούν, ότι η διαδικασία μπορεί να ολοκληρωθεί πολύ σύντομα, αν όχι πριν το τέλος Μαρτίου 2011, πάντως μέσα στο πρώτο εξάμηνο του επόμενου έτους.

Στήριξη μεν, αλλά…

Τη γερμανική πρόταση για το περιεχόμενο της αναθεώρησης, που αναμένεται να εγκριθεί στα βασικά της σημεία, θα παρουσιάσει σε δυο εβδομάδες ο υπουργός Οικονομικών, Βόλφγκανγκ Σόιμπλ. Αυτή θα προβλέπει, σύμφωνα με όσα έχουν ήδη διαρρεύσει, ότι:

- Μετά το 2013, οπότε λήγει η ισχύς του σημερινού μηχανισμού στήριξης για την Ελλάδα και τις αδύναμες περιφερειακές οικονομίες, μια χώρα που βρίσκεται σε κίνδυνο αποκλεισμού από τις αγορές θα μπορεί να ζητεί δανεισμό από τα άλλα κράτη μέλη της Ευρωζώνης, για να καλύψει τις δανειακές ανάγκες της.

- Τα δάνεια θα χορηγούνται σε διμερή βάση (οι Γερμανοί επιμένουν στο μεγάλο «Όχι» στην έκδοση ευρωομολόγων) και με κόστος δανεισμού, το οποίο θα υπολογίζεται με βάση το μέσο επιτόκιο δανεισμού των χωρών της Ευρωζώνης.

- Η χώρα που θα προσφεύγει στο μηχανισμό στήριξης θα αναλαμβάνει την υποχρέωση εφαρμογής συμφωνημένου προγράμματος οικονομικής πολιτικής για την περίοδο που θα στηρίζεται από τα άλλα κράτη μέλη, γι’ αυτό και δεν έχει ιδιαίτερη σημασία αν θα έχει τυπικά δικαίωμα ψήφου, αφού η εφαρμογή του προγράμματος θα αποτελεί βασική προϋπόθεση για τη χρηματοδότηση.

- Η συμφωνία χρηματοδότησης θα συνοδεύεται και από την αναδιάρθρωση του χρέους («ελεγχόμενη χρεοκοπία»), με «κούρεμα» των απαιτήσεων των πιστωτών από τον ιδιωτικό τομέα, σε ποσοστό που προσδιορίζεται με βάση σχετική πρόταση της ΕΚΤ και της Κομισιόν. Οι Γερμανοί θέλουν οπωσδήποτε να επικυρωθεί αυτή η διαδικασία με μια αναθεώρηση της Συνθήκης, καθώς υπάρχει φόβος ότι σε αντίθετη περίπτωση οι πιστωτές από τον ιδιωτικό τομέα θα αμφισβητήσουν τη νομιμότητα του «κουρέματος». 

 

Sofokleous 10

Aπό πού έρχεται η ανάπτυξη τηw Γερμανίας;

Από πού έρχεται η ανάπτυξη; Το ερώτημα αυτό απασχολεί ολόκληρο το δυτικό κόσμο, από το Λονδίνο, την Ουάσινγκτον και το Τόκιο, μέχρι τις χώρες της ευρωπαϊκής περιφέρειας οι οποίες προσπαθούν να αντιμετωπίσουν τις επιπτώσεις των μέτρων λιτότητας. Το ίδιο ερώτημα απασχόλησε την ομιλία που εκφώνησε τη Δευτέρα ο Βρετανός πρωθυπουργός Ντέιβιντ Κάμερον στη συνδιάσκεψη της Συνομοσπονδίας της Βρετανικής Βιομηχανίας, η οποία ανησυχεί για το αντίκτυπο της μεγάλης περικοπής δημοσίων δαπανών του κυβερνητικού του συνασπισμού στην ανάπτυξη. Για να απαντήσουμε ωστόσο στο ερώτημα «από πού έρχεται η ανάπτυξη;», το καλύτερο που έχουμε να κάνουμε είναι να δούμε το παράδειγμα μιας δυτικής χώρας που απολαμβάνει μια εκπληκτική αναγέννηση: της Γερμανίας.

Κατά μια έννοια βέβαια, η ίδια η ερώτηση είναι λάθος. Σύμφωνα με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, το 2011 η παγκόσμια ανάπτυξη θα ξεπεράσει το 4%. Πρόκειται για έναν ρυθμό υψηλό, ακόμη και με βάση τα προ κρίσης στάνταρ, άλλο τώρα αν η ανάπτυξη αυτή κατανέμεται άνισα ανάμεσα στις αναπτυσσόμενες χώρες και τις χώρες της Δύσης που προσπαθούν ακόμη να αντιμετωπίσουν τις επιπτώσεις της χρηματοπιστωτικής κρίσης. Κατά μία άλλη έννοια, η απάντηση στην ερώτηση είναι προφανής, αφού η ανάπτυξη θα έρθει από εκεί που έρχεται πάντα: από τη δραστηριότητα εκατομμυρίων ατόμων, επιχειρηματιών, επενδυτών και καταναλωτών, χάρη σε ένα μείγμα εμπιστοσύνης και  αναζήτησης της καλύτερης ευκαιρίας.

Το ερώτημα για τις κυβερνήσεις είναι τι μπορούν να κάνουν για να δημιουργήσουν τις συνθήκες ώστε να απολαύσουν και οι δικές τους οικονομίες τμήμα της παγκόσμιας ανάπτυξης. Από την άποψη αυτή ο Κάμερον δεν είπε τίποτα περισσότερο από τα συνήθη και τυπικά μέτρα: προώθηση των εξαγωγών, αναβάθμιση υποδομών, επενδύσεις στην εκπαίδευση και τις επιστήμες, κάποιες μαγικές νέες κυβερνητικές πρωτοβουλίες για αύξηση της προσφοράς των ριψοκίνδυνων κεφαλαίων. Σωστά εξάλλου επισήμανε πως η μεγαλύτερη συμβολή των κυβερνήσεων στην ανάπτυξη αφορά τη διασφάλιση ενός σταθερού και προβλέψιμου μακροοικονομικού περιβάλλοντος, που η βρετανική κυβέρνηση συνασπισμού ήδη έκανε με την υιοθέτηση ενός σκληρού προϋπολογισμού και τις γενναίες περικοπές των δημοσίων δαπανών.

Αλλά αυτές είναι οι εύκολες απαντήσεις. Για να δούμε τι πραγματικά απαιτείται για τη δημιουργία συνθηκών ανάπτυξης, πρέπει να δούμε το παράδειγμα της οικονομικής αποδοτικότητας της Γερμανίας τα τελευταία 20 χρόνια. Στα 10 χρόνια που προηγήθηκαν της δημιουργίας του ευρώ, η Γερμανία υπέστη μια τρομακτική απώλεια ανταγωνιστικότητας, εν μέρει εξαιτίας των νομισματικών υποτιμήσεων των εμπορικών της εταίρων πριν την εισαγωγή του νέου νομίσματος και εν μέρει εξαιτίας του εγχώριου πληθωρισμού που προκλήθηκε από την ανάπτυξη που ακολούθησε την ενοποίηση των δύο Γερμανιών. Σύμφωνα με έρευνα της Deutsche Bank, κατά τη διάρκεια της περιόδου αυτής η Γερμανία υπέστη την τρίτη μεγαλύτερη αύξηση της πραγματικής της συναλλαγματικής ισοτιμίας σε παγκόσμιο επίπεδο. Κατά συνέπεια, η ανάπτυξή της κατά το πρώτο ήμισυ της παρούσας δεκαετίας υπήρξε εξαιρετικά χαμηλή,  γεγονός που συνέγειρε ευρύτατες επικρίσεις για το οικονομικό μοντέλο της χώρας.

Παρόλα  αυτά, κατά την επόμενη δεκαετία, και παρά το ότι ήταν μέλος μιας νομισματικής ένωσης που καθιστούσε αδύνατη τη νομισματική υποτίμηση, η Γερμανία κατάφερε να περιορίσει την πραγματική της συναλλαγματική ισοτιμία σχεδόν κατά 20%, μέσα από τη συμπίεση του σχετικού μοναδιαίου κόστους εργασίας. Επρόκειτο για την μεγαλύτερη αύξηση ανταγωνιστικότητας στην Ευρωζώνη. Η κυβέρνηση απελευθέρωσε την αγορά απασχόλησης με μια σειρά μεταρρυθμίσεων που είχαν τον τίτλο Ατζέντα 2010. Οι γερμανικές εταιρείες απάντησαν μειώνοντας το εργατικό κόστος, συχνά σε αρμονική συνεργασία με τα συνδικάτα, χάρη στο γερμανικό σύστημα που δίνει στους εργαζόμενους ισχυρή συμμετοχή και φωνή μέσα στα διοικητικά συμβούλια των εταιριών. Το αποτέλεσμα ήταν η παραγωγή μιας πολύ πιο ανταγωνιστικής και ευέλικτης εργατικής δύναμης, η οποία επέτρεψε στις γερμανικές εταιρείες να λάβουν ευέλικτα μέτρα κατά τη διάρκεια της ύφεσης προκειμένου να περιορίσουν το εργατικό κόστος: 1.5 εκατομμύριο Γερμανοί δούλευαν λιγότερες ώρες στα τέλη του 2008, αποφεύγοντας έτσι την ανάγκη για μαζικές απολύσεις και επιτρέποντας τις γερμανικές εταιρείες να ανταποκριθούν άμεσα στην αύξηση της ζήτησης με την έλευση της ανάκαμψης.

Τα αποτελέσματα αυτών των κερδών ανταγωνιστικότητας υπήρξαν εκπληκτικά. Το γερμανικό έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών του έτους 1999 μετατράπηκε στο μεγάλο πλεόνασμα του 2010 χάρη στη μεγάλη αύξηση των εξαγωγών. Οι γερμανικές εξαγωγές αντιπροσωπεύουν σήμερα ένα εκπληκτικό 48% του ΑΕΠ. Η Γερμανία είναι η μεγάλη προμηθεύτρια βιομηχανικών προϊόντων υψηλής ποιότητας στον αναπτυσσόμενο κόσμο, και ο φετινός ρυθμός ανάπτυξής της αναμένεται να φτάσει το 3% αντανακλώντας την ταχεία ανάπτυξη των αναδυόμενων χωρών. Το μειονέκτημα της λιτότητας που η Γερμανία επέβαλε  στον εαυτό της κατά την προηγούμενη δεκαετία είναι ότι η εγχώρια ζήτηση παραμένει χαμηλή. Ακόμα και έτσι όμως, το ποσοστό ανεργίας κάτω του 8% αποτελεί ιστορικό χαμηλό για τη χώρα και κάτι αξιοζήλευτο για όλο τον κόσμο.

Η  αναγέννηση της Γερμανίας εμπεριέχει μια σαφή προειδοποίηση αλλά και ένα ελπιδοφόρο μήνυμα για τις χώρες της Ευρωζώνης που παγιδεύτηκαν στην ανάπτυξη και σήμερα προσπαθούν να αντιμετωπίσουν τα ανεξέλεγκτα δημόσια ελλείμματά τους. Η Ελλάδα, η Ιρλανδία, η Πορτογαλία και η Ισπανία όλες τους επέτρεψαν τη μεγάλη αύξηση του μοναδιαίου κόστους εργασίας, καθώς εκμεταλλεύονταν το φτηνό δανεισμό τροφοδοτώντας μια ανάπτυξη βασισμένη σε δανεικά. Το παράδειγμα της Γερμανίας έχει δείξει ότι μόνον οι σκληρές διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις μπορούν να αποκαταστήσουν την ανταγωνιστικότητα. Και οι τέσσερις αυτές χώρες προχώρησαν σε μειώσεις μισθών των δημοσίων υπαλλήλων κι αυτό αποτέλεσε ένα κρίσιμο πρώτο βήμα. Το 2009 η ανταγωνιστικότητα της Ιρλανδίας βελτιώθηκε κατά 6% σε σχέση με το υπόλοιπο της Ευρωζώνης, ενώ ο μέσος μισθός μειώθηκε κατά 4% έναντι αύξησης 2% του υπολοίπου της Ευρωζώνης. Αλλά οι μεταρρυθμίσεις που θα ενισχύσουν την ευελιξία της αγοράς απασχόλησης παραμένουν ουσιαστικές.

Ο πιο βασικός λόγος αισιοδοξίας είναι ότι οι Γερμανοί φαίνεται ότι θα επιστρέψουν εκ νέου στην κατανάλωση, με δεδομένο το ρυθμό ανάκαμψης της οικονομίας τους. Η Γερμανία μπορεί κάλλιστα να γίνει η ατμομηχανή που θα σύρει την υπόλοιπη Ευρωζώνη μακριά από την επικίνδυνη ζώνη, απορροφώντας τις εξαγωγές των εταίρων της. Για την Ιρλανδία, οι εξαγωγές αντιπροσωπεύουν το 80% του ΑΕΠ, επομένως μια αύξηση των εξαγωγών κατά 5% θα αποδώσει ανάπτυξη 4%, μετασχηματίζοντας την δυναμική του ιρλανδικού δημόσιου χρέος. Εφόσον και οι υπόλοιπες χώρες της ευρωπαϊκής περιφέρειας είναι διατεθειμένες να πάρουν τα απαιτούμενα σκληρά μέτρα, οι αναφορές σε επικείμενη κατάρρευση της Ευρωζώνης ίσως αποδειχτούν εξαιρετικά πρόωρες.

Εν τω μεταξύ τα διδάγματα της γερμανικής ανάκαμψης πάνε πολύ πιο πέρα από την Ευρωζώνη. Τα τελευταία χρόνια πριν την κρίση, κι ενώ οι οικονομίες των ΗΠΑ και της Βρετανίας είχαν ανάπτυξη, Αμερικανοί και Βρετανοί πολιτικοί, οικονομολόγοι και σχολιαστές έτειναν να υποτιμούν τη Γερμανία υποστηρίζοντας ότι η οικονομία της είναι παγιδευμένη σε ένα παλιομοδίτικο μοντέλο. Ακόμη και σήμερα, κι ενώ οι κεντρικές τράπεζες των ΗΠΑ και της Βρετανίας ετοιμάζονται να προχωρήσουν σε ένα νέο γύρο ποσοτικής χαλάρωσης προκειμένου να υποτιμήσουν το νόμισμά τους και να τροφοδοτήσουν κάποιον  πληθωρισμό, παραμένει η απροθυμία αναγνώρισης του ότι η Γερμανία έχει κάτι να διδάξει για το πώς μπορείς να καταστήσεις την οικονομία σου ευέλικτη, ανταγωνιστική και σύγχρονη. Κι αυτό είναι λάθος. 

Sofokleous 10

Μήπως συμφέρει το ΔΝΤ να μην αποπληρωθεί ποτέ το ελληνικό χρέος;

Σύμφωνα με στατιστικά στοιχεία της Παγκόσμιας Τράπεζας το κόστος της αποπληρωμής των επιτοκίων των δανείων που είχε λάβει μία ομάδα 109 δανειοληπτριών κρατών μεταξύ του 1980 και του 1986, έφτανε τα 326 δις δολάρια όταν το αρχικό χρέος ήταν της τάξης των 430 δις δολαρίων. Προσθέτοντας το κεφάλαιο που απέμενε να αποπληρωθεί, ύψους 322 δις δολαρίων, το συνολικό ποσό τόκων και κεφαλαίου ανέρχονταν στα 658 δις  Παρά τις τεράστιες προσπάθειες των δανειοληπτριών κρατών να πληρώσουν τα χρέη τους, στο τέλος του 1986 κατέληξαν να χρωστούν  στους δανειστές τους 882 δις δολάρια, δηλαδή περισσότερο από το διπλάσιο του κεφαλαίου που είχαν δανειστεί. Αυτό ήταν αποτέλεσμα του φαινομένου της ʽπυραμίδας χρέουςʼ που δημιουργήθηκε από τον ανατοκισμό των δανείων και από την αύξηση του Libor πάνω στο οποίο είχαν εκδοθεί τα δάνεια, εξαιτίας της αλλαγής της νομισματικής πολιτικής των ΗΠΑ.

Το φαινόμενο της ʽπυραμίδας χρέουςʼ αποτυπώνεται και στα στατιστικά στοιχεία για το συνολικό χρέος όλων των κρατών χαμηλών και μεσαίων εισοδημάτων το οποίο αυξήθηκε από 1,4 τρις το 1990 σε 2,5 τρις το 2000, καθώς στις περισσότερες περιπτώσεις ο τόκος των δανείων που δεν πληρώθηκε προστέθηκε στο κεφάλαιο με επιπλέον χρέωση η οποία οδήγησε στην εκθετική αύξηση του χρέους.

Λαμβάνοντας υπόψη τις προβλέψεις του ΔΝΤ ότι το ελληνικό χρέος θα αυξηθεί στο 142,7% του ΑΕΠ στο τέλος του 2010 από το 111% του ΑΕΠ το Μάιο του 2010, ενώ μέχρι το 2013 θα έχει ξεπεράσει το 150% του ΑΕΠ (με την προϋπόθεση ότι το euribor πάνω στο οποίο έχουν εκδοθεί τα ελληνικά δάνεια δε θα αυξηθεί γιατί αν συμβεί το αντίθετο κανείς δε μπορεί να γνωρίζει το ύψος στο οποίο μπορεί να φτάσει το χρέος) γεννιούνται βάσιμες υποψίες πως με την έλευση του στην Ελλάδα το ΔΝΤ έφερε μαζί του και το φαινόμενο της ʽπυραμίδας χρέουςʼ.

Μέχρι σήμερα και παρά τις δραματικές προβλέψεις όλοι ποντάρουν στην απλή λογική που λέει πως εφόσον το ΔΝΤ και η ΕΕ  έχουν δανείσει τα ʽχρήματαʼ τους στην Ελλάδα τους συμφέρει να κάνουν οτιδήποτε μπορούν για να τη βοηθήσουν να τα αποπληρώσει και έτσι, κατά κάποιο τρόπο, τα συμφέροντα δανειστών και δανειολήπτη έχουν μία κοινή τομή, κάτι που δημιουργεί ένα υποτυπώδες αίσθημα ασφάλεια. Σύμφωνα με πηγές εκτός Ελλάδας, ωστόσο, δεν είναι κατʼ ανάγκη αυτή η αλήθεια. Για παράδειγμα, αν και το ΔΝΤ και οι έμποροι χρέους υπολογίζουν ότι το 80% των δανείων που έχουν δώσει σε χώρες του Τρίτου Κόσμου δεν πρόκειται να αποπληρωθούν ποτέ αυτό τους αφήνει αδιάφορους και συνεχίζουν να τους δανείζουν, αρκεί να παρατείνουν τη νομική δέσμευση αυτών των κρατών και με όπλο αυτήν και το απλήρωτο χρέος να εξασφαλίζουν, μεταξύ άλλων, την αποπληρωμή των τόκων, τον έλεγχο τους και την απόκτηση των δημόσιων περιουσιακών τους στοιχείων σε τιμή ευκαιρίας.

Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές το μεγάλο κόλπο του ΔΝΤ ολοκληρώνεται με την ʽαναδιάρθρωση του χρέουςʼ του δανειστή ο οποίος όσο πληρώνει τους τόκους του εξασφαλίζει τέσσερα δώρα για τους δανειστές: α) ότι θα αποκομίζουν ένα τεράστιο κέρδος από το ολοένα και μεγαλύτερο ποσό εξυπηρέτησης των τόκων του χρέους, β) ότι θα συνεχίσουν να ελέγχουν το δανειστή και να έχουν πρόσβαση στους πόρους του σε πολύ προνομιακές τιμές, γ) ότι το κράτος δε θα πτωχεύσει και έτσι οι τράπεζες δα θα χρειαστεί να διαγράψουν το χρέος από το ενεργητικό τους και δ) ότι οι τράπεζες θα συνεχίσουν να μπορούν να χρησιμοποιούν τα δάνεια ως εγγύηση για την εξασφάλιση περαιτέρω δανεισμού σε έναν φαύλο κύκλο δημιουργίας χρήματος μέσα στο κλασματικό αποθεματικό τραπεζικό σύστημα.

Στην έκθεση του ΔΝΤ που συντάχτηκε σε απάντηση του ελληνικού αιτήματος για ενεργοποίηση του μηχανισμού στήριξης, αναφέρεται πως ʽυπάρχουν σημαντικά ρίσκα στο πρόγραμμα χρηματοδότησης που θα μπορούσαν να επηρεάσουν την δυνατότητα της Ελλάδας να ξεπληρώσει το Ταμείοʼ ενώ σε άλλο σημείο της ίδιας έκθεσης προβλέπεται ότι οι τόκοι των δανείων θα φτάσουν στο 17% του ελληνικού ΑΕΠ και στο 46% των συνολικών δημοσίων εσόδων, ξεπερνώντας το 60% των εσόδων από τις ελληνικές εξαγωγές προϊόντων και υπηρεσιών. Με άλλα λόγια, προκειμένου να αποπληρωθεί το ΔΝΤ και οι δανειστές μας από την ΕΕ θα χρειάζονται τα μισά ετήσια έσοδα του δημοσίου γεγονός που σημαίνει πως περισσότερο από το 50% των φόρων που θα πληρώνει ο Έλληνας πολίτης (μέσα από τις αυξήσεις σε ΦΠΑ, σε πετρέλαιο, ΔΕΗ, κλπ) αλλά και των χρημάτων που θα αποκομίζονται από τις περικοπές σε μισθούς και συντάξεις, θα πηγαίνει στους δανειστές για την αποπληρωμή των τόκων των δανείων των πακέτων ʽστήριξηςʼ.

Από όλα τα παραπάνω διαφαίνεται μία άλλη διάσταση της ελληνικής κρίσης χρέους μέσα από την οποία προκύπτουν και οι απαντήσεις σε όλα τα εφιαλτικά ερωτήματα σχετικά με το πώς θα πληρωθούν τα υπέρογκα ποσά στα επόμενα χρόνια με αποκορύφωμα αυτά του 2014-2015. Και η απάντηση είναι απλή: δε θα πληρωθούν.

Σύμφωνα με αυτό το σενάριο, το ΔΝΤ δεν είναι εδώ για να μας βοηθήσει να πληρώσουμε το χρέος μας αλλά για να εξασφαλίσει ότι θα χρωστάμε για όσο το δυνατόν μεγαλύτερο χρονικό διάστημα.

Πάνος Παναγιώτου

χρηματιστηριακός τεχνικός αναλυτής

διευθυντής GSTA/EKTA

Οι Γερμανοί ξανάρχονται με… ελεγχόμενη χρεοκοπία!

Στη φετινή επέτειο του ιστορικού «Όχι» του 1940, ο Έλληνας Πρωθυπουργός, όπως και οι άλλοι ηγέτες της Ευρώπης, υποχρεώθηκαν να πουν το μεγάλο «Ναι» στους Γερμανούς! Η Άνγκελα Μέρκελ, με σύμμαχο τον Νικολά Σαρκοζί, πέτυχε χθες ένα στόχο που τον περασμένο Μάιο φαινόταν πολύ μακρινός: να επιβάλλει στην Ευρώπη τους σκληρούς γερμανικούς όρους για τις μελλοντικές διασώσεις υπερχρεωμένων κρατών, που κωδικοποιούνται στην φράση «ελεγχόμενη χρεοκοπία».

Ουσιαστικά, η χθεσινή Σύνοδος Κορυφής των Βρυξελλών εξελίχθηκε σε θρίαμβο της γερμανικής διπλωματίας: οι ηγέτες των «27» συμφώνησαν –και αυτό αναμένεται να αποτυπωθεί στο σημερινό ανακοινωθέν τους-, ότι μετά το 2013 όσες χώρες ζητήσουν στήριξη των εταίρων τους για να ξεπεράσουν μια κρίση χρέους «ελληνικού τύπου» θα πρέπει να υποστούν την επώδυνη διαδικασία μιας επιβεβλημένης από την Ευρωπαϊκή Ένωση αναδιάρθρωσης χρέους, που θα περιλαμβάνει «κούρεμα» των πιστωτών και εκχώρηση της οικονομικής πολιτικής στις Βρυξέλλες –δηλαδή στο Βερολίνο.

Οι Ευρωπαίοι ηγέτες ουσιαστικά δεν είχαν πολλές επιλογές: Γερμανία και Γαλλία θα εισφέρουν το ήμισυ περίπου των κεφαλαίων στις μελλοντικές διασώσεις προβληματικών χωρών. Έτσι, Βερολίνο και Παρίσι ήταν σε θέση να κάνουν στους Ευρωπαίους εταίρους μια πρόταση που… δεν μπορούσαν να αρνηθούν, όπως θα έλεγε ο Νονός, Βίτο Κορλεόνε: «αν καθορίζουμε τους όρους της διάσωσης των προβληματικών χωρών, μετά το 2013 δεν θα υπάρχει μηχανισμός στήριξης και όσοι έχουν πρόβλημα θα φεύγουν από την Ευρωζώνη χρεοκοπημένοι»!

Ο γερμανικός ηγεμονισμός, πάντως, που για πρώτη φορά εκδηλώνεται με τέτοια ένταση στην ιστορία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, έγινε σοβαρή προσπάθεια από το Βερολίνο να συγκαλυφθεί. Η Άνγκελα Μέρκελ φρόντισε εξαρχής να πάρει με το μέρος της τον Νικολά Σαρκοζί, ώστε η γερμανική πρόταση να πάρει «γαλλογερμανική σφραγίδα», ενώ σκηνοθέτησε περίτεχνα μια γερμανική διπλωματική «ήττα», ώστε να δοθεί η εντύπωση, ότι υπήρξε μια διαπραγμάτευση, από την οποία όλοι κάτι κέρδισαν και κάτι παραχώρησαν.

Όπως κατ’ επανάληψη έχει κάνει στο παρελθόν, η Γερμανία υπέβαλε μια ακραία πρόταση, γνωρίζοντας ότι δεν έχει γίνει πιθανότητες να γίνει δεκτή, αλλά την έθεσε στο τραπέζι της διαπραγμάτευσης, προκειμένου να την αξιοποιήσει ως διαπραγματευτικό χαρτί και να την ανταλλάξει με μια συμφωνία για αυτό που πραγματικά ενδιέφερε το Βερολίνο.

Η πρόταση των Γερμανών, για μια δρακόντεια αναθεώρηση της Συνθήκης της Λισαβόνας, που θα απαιτούσε έγκριση με δημοψηφίσματα σε αρκετές χώρες, προέβλεπε τη στέρηση δικαιωμάτων ψήφου στο Eurogroup από τις χώρες που θα ζητούσαν στήριξη του ευρωπαϊκού μηχανισμού για να αποφύγουν τη χρεοκοπία. Η πρόταση αυτή εξαρχής απορρίφθηκε από την Κομισιόν και την πλειοψηφία των ηγετών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και η καγκελάριος Μέρκελ την άφησε στην ατζέντα της διαπραγμάτευσης μόνο για την ανταλλάξει με μια συμφωνία για την ελεγχόμενη χρεοκοπία.

Μετά τη χθεσινοβραδινή συμφωνία των ηγετών, σήμερα αναμένεται να εκδοθεί το ανακοινωθέν, με το οποίο θα δίνεται εντολή στο μόνιμο προεδρεύοντα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, τον κ. Βαν Ρομπούι, να παρουσιάσει μέσα στους επόμενους μήνες την τελική πρόταση για μια περιορισμένης έκτασης αναθεώρηση της Ευρωπαϊκής Συνθήκης, με την οποία θα μονιμοποιηθεί ο ευρωπαϊκός μηχανισμός στήριξης των χωρών που απειλούνται με χρεοκοπία (αν κρίνει κανείς από τα spread, οι αγορές περιμένουν ότι πρώτοι «πελάτες» του μηχανισμού, θα είναι η Ιρλανδία, η Πορτογαλία και ενδεχομένως η Ισπανία, ενώ η Ελλάδα θα ζητήσει στήριξη και μετά το 2013, αν αποδειχθεί ότι δεν… βγαίνουν τα κουκιά του μνημονίου).

Σημειώνεται, ότι αυτή η περιορισμένης έκτασης αναθεώρηση της Συνθήκης προβλέπεται να γίνει χωρίς τη διαδικασία της Διακυβερνητικής Διάσκεψης, αλλά με γρήγορη διαπραγμάτευση και έγκριση μόνο από τα εθνικά κοινοβούλια. Γι’ αυτό και στο Βερολίνο εκτιμούν, ότι η διαδικασία μπορεί να ολοκληρωθεί πολύ σύντομα, αν όχι πριν το τέλος Μαρτίου 2011, πάντως μέσα στο πρώτο εξάμηνο του επόμενου έτους.

Τη γερμανική πρόταση για το περιεχόμενο της αναθεώρησης, που αναμένεται να εγκριθεί στα βασικά της σημεία, θα παρουσιάσει σε δυο εβδομάδες ο υπουργός Οικονομικών, Βόλφγκανγκ Σόιμπλ. Αυτή θα προβλέπει, σύμφωνα με όσα έχουν ήδη διαρρεύσει, ότι:

-        Μετά το 2013, οπότε λήγει η ισχύς του σημερινού μηχανισμού στήριξης για την Ελλάδα και τις αδύναμες περιφερειακές οικονομίες, μια χώρα που βρίσκεται σε κίνδυνο αποκλεισμού από τις αγορές θα μπορεί να ζητεί δανεισμό από τα άλλα κράτη μέλη της Ευρωζώνης, για να καλύψει τις δανειακές ανάγκες της.

-        Τα δάνεια θα χορηγούνται σε διμερή βάση (οι Γερμανοί επιμένουν στο μεγάλο «Όχι» στην έκδοση ευρωομολόγων) και με κόστος δανεισμού, το οποίο θα υπολογίζεται με βάση το μέσο επιτόκιο δανεισμού των χωρών της Ευρωζώνης.

-        Η χώρα που θα προσφεύγει στο μηχανισμό στήριξης θα αναλαμβάνει την υποχρέωση εφαρμογής συμφωνημένου προγράμματος οικονομικής πολιτικής για την περίοδο που θα στηρίζεται από τα άλλα κράτη μέλη, γι’ αυτό και δεν έχει ιδιαίτερη σημασία αν θα έχει τυπικά δικαίωμα ψήφου, αφού η εφαρμογή του προγράμματος θα αποτελεί βασική προϋπόθεση για τη χρηματοδότηση.

-        Η συμφωνία χρηματοδότησης θα συνοδεύεται και από την αναδιάρθρωση του χρέους («ελεγχόμενη χρεοκοπία»), με «κούρεμα» των απαιτήσεων των πιστωτών από τον ιδιωτικό τομέα, σε ποσοστό που προσδιορίζεται με βάση σχετική πρόταση της ΕΚΤ και της Κομισιόν. Οι Γερμανοί θέλουν οπωσδήποτε να επικυρωθεί αυτή η διαδικασία με μια αναθεώρηση της Συνθήκης, καθώς υπάρχει φόβος ότι σε αντίθετη περίπτωση οι πιστωτές από τον ιδιωτικό τομέα θα αμφισβητήσουν τη νομιμότητα του «κουρέματος».

Ο Έλληνας Πρωθυπουργός ξεκαθάρισε εξαρχής, ότι η Ελλάδα συμφωνεί με τη γερμανική πρόταση για αναθεώρηση της Συνθήκης, ώστε να δημιουργηθεί μόνιμος σταθεροποιητικός μηχανισμός, αλλά ότι δεν μπορούσε να γίνει αποδεκτή η πρόταση για αποβολή από το μηχανισμό λήψης αποφάσεων. Το ερώτημα είναι αν η Ελλάδα θα χρειασθεί να προσφύγει μετά το 2013 στον ευρωπαϊκό μηχανισμό, με ό,τι αυτό μπορεί να σημαίνει.

Σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις, η Ελλάδα, ακόμη και αν εφαρμόσει ευλαβικά το μνημόνιο, επιτυγχάνοντας όλους τους στόχους, θα έχει μεγάλες δυσκολίες να χρηματοδοτηθεί από τις αγορές, καθώς θεωρείται απαγορευτικά υψηλό το δημόσιο χρέος της χώρας, ακόμη και αν εφαρμοσθεί με συνέπεια το μνημόνιο.

Κρίσιμη για τα επόμενα βήματα θα είναι η επίσκεψη του Ντομινίκ Στρος Καν στην Αθήνα, τον Δεκέμβριο, αφού πλέον θα έχει διαμορφωθεί, μετά τις εκλογές, μια σαφέστερη εικόνα του πολιτικού τοπίου, ενώ θα έχει δημοσιοποιηθεί και το πόρισμα της Eurostat για το έλλειμμα του 2009. Το ΔΝΤ είναι σε αυτή την φάση πολιτικός  σύμμαχος της Ελλάδας, στην προσπάθεια της κυβέρνησης να αποφύγει το σφιχτό γερμανικό «μανδύα» της ελεγχόμενης χρεοκοπίας, αλλά μετά το χθεσινοβραδινό διπλωματικό θρίαμβο της Γερμανίας στις Βρυξέλλες περιορίζονται ασφυκτικά τα περιθώρια να βρεθεί μια λύση για «ανώδυνη» επιμήκυνση του δανεισμού της χώρας, όπως αυτή που πρότεινε τον Σεπτέμβριο ο επικεφαλής του Ταμείου…

Sofokleous 10

Γερμανικό «κούρεμα» 17 δις. στις τράπεζες;

Κορυφώνονται από χθες οι ανησυχίες των Ελλήνων τραπεζιτών για βαθύ γερμανικό… κούρεμα στα χαρτοφυλάκια κρατικών ομολόγων, καθώς η Άνγκελα Μέρκελ διαφαίνεται ότι, με ένα έξυπνο διπλωματικό ελιγμό, θα εξασφαλίσει τη συναίνεση όλων των ηγετών της Ευρώπης, για την καθιέρωση μόνιμου μηχανισμού ελεγχόμενης χρεοκοπίας κρατών της Ευρωζώνης.

Το σενάριο του «κουρέματος» των πιστωτών της Ελλάδας, μεταξύ των οποίων βεβαίως και των ελληνικών τραπεζών, ως τώρα αποτελούσε μια απόμακρη πιθανότητα, που δεν υπολογίσθηκε καν στα καλοκαιρινά τεστ αντοχής των ευρωπαϊκών τραπεζών, καθώς θεωρήθηκε από την ΕΚΤ, ότι η διάσωση της χώρας με τη συμφωνία δανεισμού από τα κράτη της Ευρωζώνης και το ΔΝΤ αποτρέπει στο ορατό μέλλον μια διαδικασία επώδυνης για τους πιστωτές αναδιάρθρωσης χρέους.

Όμως, πολλοί αναλυτές επέμεναν από το καλοκαίρι, ότι η σταθερότητα του τραπεζικού συστήματος στην Ελλάδα θα πρέπει να εξετάζεται και υπό το πρίσμα της ενδεχόμενης αναδιάρθρωσης του ελληνικού χρέους. Σε αυτό επέμεναν και οι αναλυτές του ΟΟΣΑ, σε έκθεση που δημοσιοποίησαν μετά τα ευρωπαϊκά τεστ αντοχής, όπου παρουσίαζαν με λεπτομερή στοιχεία το βαθμό έκθεσης των έξι μεγαλύτερων ελληνικών τραπεζών (βάσει στοιχείων α’ εξαμήνου 2010) σε κρατικά ομόλογα.

Στο σχετικό πίνακα φαίνεται ότι το «άνοιγμα» των ελληνικών τραπεζών σε κρατικά ομόλογα έφθανε τα 56,1 δις. ευρώ:

	Έκθεση σε ομόλογα	Διακρ/να ως τη λήξη	Διαθέσιμα προς πώληση
Εθνική	19,756	91.8%	8.2%
ATEbank	10,187	93.5%	6.5%
Τρ. Πειραιώς	8,306	87.1%	12.9%
Eurobank	7,458	98.7%	1.3%
TT	5,371	97.2%	2.8%
Alpha Bank	5,070	96.9%	3.1%
Ελληνικές τράπεζες	56,148	93.3%	6.7%
Πηγή: ΟΟΣΑ, Οικονομικές καταστάσεις τραπεζών

Έτσι, σε ενδεχόμενο «κούρεμα» των πιστωτών της Ελλάδας, στο πλαίσιο μιας συμφωνίας αναδιάρθρωσης χρέους με «εμπλοκή του ιδιωτικού τομέα», κατά την έκφραση που αρέσκονται να χρησιμοποιούν οι Γερμανοί, το κόστος για τις ελληνικές τράπεζες θα έφθανε στο 30% της ονομαστικής αξίας των τίτλων, δηλαδή περίπου στα 17 δις. ευρώ (με βάση τα στοιχεία α’ εξαμήνου 2010 και τις τρέχουσες αποτιμήσεις των ομολόγων στην αγορά).

Προέλαση… πάντσερ στην Ευρώπη

Πόσο πιο κοντά έρχεται, όμως, το ενδεχόμενο «κουρέματος» των πιστωτών της Ελλάδας, μετά τη σύνοδο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, που ολοκληρώνει σήμερα τις εργασίες της;

n  Η γερμανική διπλωματία, προσφεύγοντας στη γνωστή τακτική της να αρχίζει τη διαπραγμάτευση με ακραίες απαιτήσεις, για να καταλήξει να πάρει αυτό ακριβώς που ήθελε, αναμένεται ότι θα αποσπάσει τη συμφωνία των «27» για μια περιορισμένης έκτασης αναθεώρηση της Ευρωπαϊκής Συνθήκης, με την οποία θα καθιερωθεί μόνιμος μηχανισμός στήριξης των οικονομιών που δεν μπορούν να εξυπηρετήσουν το χρέος τους, στον οποίο θα περιλαμβάνεται και η υποχρεωτική «συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα», δηλαδή το «κούρεμα» των πιστωτών.

n  Για να φθάσει η Άνγκελα Μέρκελ στην επίτευξη αυτού του στόχου έριξε από νωρίς στο τραπέζι της διαπραγμάτευσης την ακραία πρόταση για στέρηση πολιτικών δικαιωμάτων των κρατών που θα προσφεύγουν στον ευρωπαϊκό μηχανισμό στήριξης. Μια πρόταση, που θα ήταν πρακτικά αδύνατο να προωθηθεί, αφού θα απαιτούσε ευρεία αναδιαπραγμάτευση της Ευρωπαϊκής Συνθήκης, με έγκριση και μέσω δημοψηφισμάτων σε ορισμένες χώρες. Στη διάρκεια των χθεσινών συζητήσεων, όμως, η Μέρκελ εμφανίσθηκε διατεθειμένη να ανταλλάξει αυτό το διαπραγματευτικό χαρτί με τη συμφωνία των «27» για την καθιέρωση μηχανισμού ελεγχόμενης χρεοκοπίας, που αποτελούσε το βασικό στόχο της διπλωματίας του Βερολίνου εξαρχής.

n  Με το πέρας των εργασιών της Συνόδου Κορυφής, αναμένεται να δοθεί η εντολή στον Χέρμαν Βαν Ρομπάι να παρουσιάσει το κείμενο της πρότασης για αναθεώρηση της Συνθήκης άμεσα, ώστε μέσα στο α’ εξάμηνο του 2011 να έχει ολοκληρωθεί η διαδικασία-εξπρές για την έγκρισή του από τα εθνικά κοινοβούλια των «27». Στα μέσα Νοεμβρίου, ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών, Βόλφγκανγκ Σόιμπλ, αναμένεται να παρουσιάσει την πρόταση του Βερολίνου, η οποία έχει ήδη διαρρεύσει και προβλέπει, ότι οι χώρες που βρίσκονται σε αδυναμία εξυπηρέτησης του χρέους τους θα δανείζονται από τον ευρωπαϊκό μηχανισμό στήριξης, στη βάση μνημονίων, που θα καθορίζουν την οικονομική πολιτική για την περίοδο στήριξής τους. Επιπλέον, η προσφυγή θα σηματοδοτεί και την επιβολή «κουρέματος» στους πιστωτές, οι οποίοι θα υποχρεώνονται να διαγράφουν ένα μέρος της αξίας των ομολόγων που κατέχουν, συμμετέχοντας και αυτοί στο κόστος διάσωσης της προβληματικής χώρας.

Μαραθώνιος κεφαλαιακής ενίσχυσης

Θα υποχρεωθούν οι πιστωτές της Ελλάδας, ανάμεσά τους και οι ελληνικές τράπεζες, να υποστούν αυτό το… γερμανικό κούρεμα; Τα τραπεζικά στελέχη που καλούνται να απαντήσουν σε αυτό το ερώτημα τονίζουν ότι όλα θα κριθούν από τη δυνατότητα της χώρας να εφαρμόσει ως έχει το μνημόνιο, να επανέλθει σε υγιή ρυθμό ανάπτυξης μέχρι το τέλος του 2013 και να αποφύγει, έτσι, την προσφυγή στο μόνιμο μηχανισμό στήριξης για νέα δάνεια. Οι Έλληνες τραπεζίτες είναι υποχρεωμένοι να «ποντάρουν» στο «καλό σενάριο», όσο και αν οι δυσκολίες στην εφαρμογή του μνημονίου κάνουν κάθε ημέρα και «χλωμότερη» την προοπτική να αποφύγει η χώρα τη διαδικασία της ελεγχόμενης χρεοκοπίας.

Πάντως, επειδή η αισιοδοξία δεν είναι αρκετή για να χαραχθεί μακροπρόθεσμη στρατηγική από τους τραπεζίτες, τα σχέδια ενίσχυσης της κεφαλαιακής επάρκειας, ώστε να αντέξουν οι τράπεζες και στα πιο «γκρίζα» σενάρια για τα ομόλογα, έχουν περάσει πλέον στην ημερήσια διάταξη όλων των διοικήσεων. Η Εθνική Τράπεζα είχε την τύχη –και την τόλμη…- να ολοκληρώσει έγκαιρα μια αύξηση κεφαλαίου, που όπως τόνιζε πριν από μερικές εβδομάδες ο κ. Απ. Ταμβακάκης διασφαλίζει τη σταθερότητα της τράπεζας ακόμη και στα πιο ακραία μακροοικονομικά σενάρια, δηλαδή και έναντι ενός ενδεχόμενου «κουρέματος» του χαρτοφυλακίου ομολόγων.

Οι άλλες μεγάλες τράπεζες έχουν μπροστά τους ένα μαραθώνιο κεφαλαιακής ενίσχυσης, ενώ έσχατο καταφύγιο θα αποτελέσει το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, με την «προίκα» των 10 δις. ευρώ, αλλά και τους πολύ αυστηρούς όρους χορήγησης ενισχύσεων, που κάθε τραπεζίτης θα προτιμούσε να αποφύγει...

Χ.Ν.Κωνστας

Banks' News

Το στοίχημα της… fast track χρεοκοπίας!

Το στοίχημα μιας… fast track ελληνικής χρεοκοπίας μέσα στο πρώτο εξάμηνο του 2011 «παίζουν» και πάλι από χθες τα πιο τολμηρά διεθνή hedge funds, οδηγώντας σε τεράστια ημερήσια άνοδο το κόστος ασφάλισης των ελληνικών ομολόγων, καθώς πληθαίνουν οι ενδείξεις, ότι το Βερολίνο, με την υποστήριξη και της Γαλλίας, αποφάσισε να επιβάλει στην Ευρωζώνη τη δημιουργία μηχανισμού ελεγχόμενης χρεοκοπίας.

Τα πενταετή συμβόλαια ασφάλισης ελληνικών ομολόγων από τον κίνδυνο χρεοκοπίας «σκαρφάλωσαν» πάλι χθες πάνω από τις 700 μονάδες βάσης, καταγράφοντας μια ημερήσια άνοδο 39 μονάδων. Σύμφωνα με πληροφορίες, παρότι η αγορά είναι εξαιρετική ρηχή και είναι δύσκολο να εξαχθούν ασφαλή συμπεράσματα, η μεγάλη ημερήσια άνοδος φαίνεται να αντανακλά αφενός την αυξημένη ζήτηση CDS για το ελληνικό χρέος, αλλά και τον επαναπροσδιορισμό των πιθανοτήτων χρεοκοπίας της χώρας από τους οίκους που παρέχουν συμβόλαια ασφάλισης.

Τα κοράκια της αγοράς αρχίζουν να ποντάρουν και πάλι στο στοίχημα μιας γρήγορης ελληνικής χρεοκοπίας, περιμένοντας να πληρωθούν τα τεράστια κέρδη τους ίσως και μέσα στο πρώτο εξάμηνο του 2011, δηλαδή με τη συμπλήρωση ενός έτους από τη συμφωνία στήριξης της χώρας με το μνημόνιο. Στους κύκλους των hedge funds, άλλωστε, το στοίχημα της Ελλάδας φαίνεται ήδη χαμένο, όπως φαίνεται από τα σχόλια που κάνουν την εμφάνισή τους στο διαδίκτυο.

Ενδεικτικό του κλίματος που διαμορφώνεται είναι το σχόλιο της Lighthouse Investment Management, που έκανε την εμφάνισή του χθες και στο γνωστό διεθνές site “zerohedge” (δείτε το εδώ: http://www.zerohedge.com/article/guest-post-trading-olives-and-feta-cheese-submarines-losing-proposition), με τον εύγλωττο τίτλο: «Η ανταλλαγή ελιών και φέτας με υποβρύχια είναι μια χαμένη υπόθεση».

Ο αρθρογράφος τονίζει, ότι η υποστήριξη της Ελλάδας είχε νόημα για την Γερμανία, όσο η χώρα δαπανούσε τεράστια ποσά σε εξοπλιστικά προγράμματα, στηρίζοντας τη βιομηχανία οπλικών συστημάτων της Γερμανίας, αλλά πλέον έχει γίνει σαφές ότι η «κούρσα» των εξοπλισμών τελείωσε, καθώς η χώρα αντιμετωπίζει βέβαιη χρεοκοπία –το χρέος θα φθάσει το 150% του ΑΕΠ, οι πληρωμές τόκων θα απορροφούν 7,5%-15% του ΑΕΠ κάθε χρόνο, εκ των οποίων τα τρία τέταρτα θα φεύγουν από τη χώρα, λόγω του τεράστιου εξωτερικού χρέους. Κάπως έτσι, σύμφωνα με τον αρθρογράφο, τελειώνει το… φέτα και ελιές για αγορές υποβρυχίων (όλως τυχαίως, η HDW αποφάσισε να εγκαταλείψει βιαστικά τα Ναυπηγεία Σκαραμαγκά…).

Τέτοια άρθρα θα μπορούσαν να αποτελούν τη συνήθη «διανοητική επένδυση» των κερδοσκοπικών στρατηγικών κατά της Ελλάδας. Δυστυχώς, όμως, η χθεσινή ομιλία-σοκ της Άνγκελα Μέρκελ στο γερμανικό Κοινοβούλιο  «δένει» απόλυτα με το σενάριο της οριστικής εγκατάλειψης των προσπαθειών διάσωσης της χώρας από τη χρεοκοπία με κεφάλαια από το γερμανικό προϋπολογισμό, καθώς το Βερολίνο εγκαταλείπει πλέον τα μισόλογα και πιέζει ανοικτά για την άμεση αναθεώρηση της Ευρωπαϊκής Συνθήκης. Και, βεβαίως, η τοποθέτηση της Γερμανίδας καγκελαρίου αποτελεί ηχηρό ράπισμα στον Ντομινίκ Στρος Καν, που απηχώντας τη βούληση της Ουάσιγκτον έσπευσε να προλειάνει το έδαφος για μια ευνοϊκή συμφωνία αναχρηματοδότησης της Ελλάδας.

Η Άνγκελα Μέρκελ ξεκαθάρισε, ότι το Βερολίνο δεν πρόκειται να συναινέσει σε καθιέρωση ενός μόνιμου μηχανισμού στήριξης των ασθενών οικονομιών της Ευρωζώνης (το ελληνικό «πακέτο», όπως και το αντίστοιχο ευρωπαϊκό, που συμφωνήθηκε παράλληλα λήγει το 2013), αν δεν αναθεωρηθεί η Συνθήκη, ώστε να ενσωματωθούν οι σκληροί όροι της Γερμανίας: δηλαδή, η αναδιάρθρωση του χρέους των χωρών που θα ενταχθούν στο μηχανισμό ελεγχόμενης χρεοκοπίας, με «κούρεμα» των πιστωτών και αποβολή της χρεοκοπημένης χώρας από το μηχανισμό λήψης αποφάσεων της Ευρωζώνης (ουσιαστικά, δηλαδή, το τιμόνι της οικονομικής πολιτικής στις χρεοκοπημένες χώρες φεύγει οριστικά από τα χέρια των κυβερνήσεών τους, για όσο θα διαρκεί η υποστήριξή τους με ευρωπαϊκά δάνεια).

Διαπιστώνοντας τα πολλαπλά οικονομικά και πολιτικά αδιέξοδα των προγραμμάτων λιτότητας που έχουν επιβληθεί στην περιφέρεια της Ευρωζώνης, με πρώτη βεβαίως την Ελλάδα, που είναι πιθανό να οδηγηθεί ακόμη και σε πρόωρες εκλογές, λόγω της γενικευμένης δυσαρέσκειας για τα μέτρα του μνημονίου, η γερμανική ηγεσία φαίνεται πλέον ότι εκβιάζει ανοικτά τους εταίρους της Ευρωζώνης: ή θα δεχθείτε τους γερμανικούς όρους για την ελεγχόμενη χρεοκοπία, ή θα αφεθούν στην τύχη τους οι προβληματικές χώρες μετά το 2013, αντιμετωπίζοντας τον ορατό κίνδυνο χρεοκοπίας και εξόδου από το ευρώ.

Επιταχύνοντας τις εξελίξεις, η κ. Μέρκελ ξεκαθάρισε χθες, ότι το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο θα κληθεί να δώσει άμεσα εντολή στον Ρομπάι να παρουσιάσει ένα σχέδιο αναθεώρησης της Συνθήκης, για να προωθηθεί το συντομότερο προς έγκριση από τις χώρες-μέλη. Στη στρατηγική αυτή, το Βερολίνο έχει την υποστήριξη και της Γαλλίας, που αρνείται πλέον να παίξει ρόλο… κηδεμόνα των ασθενών οικονομιών, ενώ το Λονδίνο παρακολουθεί από απόσταση τις εξελίξεις («οι τροποποιήσεις δεν μας αφορούν, γιατί δεν πρόκειται να γίνουμε μέλη της Ευρωζώνης», τόνισε χθες ο Ντέιβιντ Κάμερον).

Αν ο γερμανικός… οδοστρωτήρας συνεχίσει να κινείται με τους ρυθμούς αυτούς και οι δυσκολίες στην εφαρμογή του μνημονίου αποδειχθούν ανυπέρβλητες (οι τάσεις… ηρωικής εξόδου του Πρωθυπουργού από την εξουσία προς αυτή την κατεύθυνση συγκλίνουν), η Ελλάδα ίσως βρεθεί ακόμη και μέσα στο πρώτο εξάμηνο του 2011 στη δεινή θέση, να γίνει η πρώτη χώρα όπου θα εφαρμοσθεί ο γερμανικός μηχανισμός της ελεγχόμενης χρεοκοπίας.

Οι πιθανότητες να επαληθευθεί αυτό το σενάριο δεν είναι πλέον αμελητέες, γι’ αυτό και οι κερδοσκόποι είναι διατεθειμένοι να πληρώσουν 720.000 ευρώ για να ασφαλίσουν 10 εκατ. ευρώ ελληνικού χρέους: αν το στοίχημα της… fast track χρεοκοπίας επαληθευθεί, μέσα σε λίγους μήνες οι κερδοσκόποι θα έχουν 14πλασιάσει το «ποντάρισμά» τους. Καθόλου άσχημα…

Sofokleous 10

Ρουσοχατζάκη Μαρία - Υποψήφια Δημοτική Σύμβουλος

Η Μαρία Ρουσοχατζάκη ( Λογοπαθολόγος και συγγραφέας παιδικών βιβλίων ) είναι υποψήφια δημοτική σύμβουλος στο Ηράκλειο με τον συνδιασμό Ανοικτοί Ορίζοντες του κ. Γιάννη Κουράκη .

Επειδή τυγχάνει να γνωρίζω την Μαρία αρκετά μεγάλο διάστημα θα ήθελα να γράψω ότι είναι από τους ανθρώπους που προσφέρουν τα μέγιστα με ότι ασχοληθούν . Είναι μεγάλη επιτυχία για τον Δήμο Ηρακλείου και για τον κ. Γιάννη Κουράκη να έχει τέτοιες συνεργασίες στο ψηφοδέλτιό του .

Σίγουρα με την Μαρία ο ψήφος σου θα έχει λόγο και η πόλη του Ηρακλείου διά-λογο όπως αναφέρει και η αφίσα που σας παρουσιάζω παρακάτω.

Τα λόγια είναι περιτά για την Μαρία Ρουσοχατζάκη . το βιογραφικό της , οι δραστηριότητές της , η επαγγελματική της καριέρα μιλάνε από μόνα τους .

Σας τα παραθέτω για να σας θυμίσω ότι στηρίζω Μαρία Ρουσοχατζάκη για να έχει η ψήφος μου λόγο.

• Βιογραφικό Μαρίας Ρουσοζατζάκη

Γεννήθηκα, μεγάλωσα και ζω τα περισσότερα χρόνια της ζωής μου στο κέντρο του Ηρακλείου. Θυμάμαι την πλατεία Δασκαλογιάννη από τότε που η ΔΕΗ,η Εφορία, τα ΚΤΕΛ και τα Ταξί είχαν την έδρα τους εκεί!

Πήγα στο Καπετανάκειο και κατόπιν αποφοίτησα από τη Φιλοσοφική Σχολή Αθηνών. Στη συνέχεια, ολοκλήρωσα, με άριστα, Master of Science στον τομέα της Παθολογίας του Λόγου, στα Boston και Northeastern Universities στη Βοστόνη των Η.Π.Α.

Εργάστηκα εκεί, κλινικά και ερευνητικά, για δύο χρόνια και επέστρεψα στην Κρήτη το 1991. Έκτοτε, εργάζομαι ως Λογοπαθολόγος στα γραφεία μου, στη Ζωγράφου 1 και στην Έβανς 83 - 85, όπου λειτουργούν περιλαμβάνοντας διάφορες ειδικότητες σχετικές με την αξιολόγηση και θεραπεία διαταραχών στην επικοινωνία και τη μάθηση του παιδιού.

Συγχρόνως, παρακολουθώ ενήλικες με διαταραχές λόγου και φωνής.

 Είμαι άμισθος επιστημονικός συνεργάτης της ΩΡΛ κλινικής του ΠΑΓΝΗ και μέλος της επιτροπής αξιολόγησης των ασθενών που είναι υποψήφιοι για κοχλιακό εμφύτευμα.

 Έχω συνεργαστεί επίσης με:

  *Το Σχολείο Ατόμων με Ειδικές Ανάγκες της Ζωοδόχου Πηγής 

  * Το Ειδικό Σχολείο Ρεθύμνου

  * Το Κέντρο Επαγγελματικής Κατάρτισης του Συλλόγου «Αγάπη»  στο Ρέθυμνο, όπου έχω διατελέσει και υπεύθυνη Συνοδευτικών Υποστηρικτικών Υπηρεσιών 

* Το Ίδρυμα Χρονίων Παθήσεων Λασιθίου στον Άγιο Νικόλαο.

 Από την ΩΡΛ κλινική του ΠΑΓΝΗ έχει τυπωθεί η δουλειά μου «Οδηγίες για τους Λαρυγγεκτομηθέντες και το περιβάλλον τους»  και από το Ιατρικό Ρεθύμνου, έχει τυπωθεί το: «Μέση ωτίτιδα και εξέλιξη του λόγου».

Στο επιστημονικό σύγγραμμα της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Κρήτης «Σύγχρονη ΩΡΛ» έχω συμμετάχει με το κεφάλαιο «Διαταραχές Φωνής».

 Έχω διδάξει στο Διδασκαλείο του Παν/ίου Ρεθύμνου, σε Προγράμματα Επαγγελματικής Κατάρτισης (ΠΕΚ) νηπιαγωγών και σε πλήθος σεμιναρίων για δασκάλους, νηπιαγωγούς και ειδικευμένους γιατρούς.

Πρόσφατα ξεκίνησα συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Αιγαίου, διδάσκοντας μαθήματα Συμβουλευτικής Λογοθεραπείας στα πλαίσια μεταπτυχιακών προγραμμάτων Ειδικής Αγωγής.

Συμμετέχω σε ερευνητικές ανακοινώσεις σε συνέδρια του εσωτερικού και του εξωτερικού. Επίσης, παρακολουθώ ερευνητικά προγράμματα, ώστε να είμαι ενημερωμένη για τις τρέχουσες εξελίξεις της επιστήμης μου.

 Συνεργάζομαι με τη στήλη Ιατρικά της εφημερίδας «Ελευθεροτυπία», αλλά και με τις τοπικές μας εφημερίδες.

Για χρόνια συμμετείχα σε εβδομαδιαία τηλεοπτική εκπομπή του ΚΡΗΤΗ ΤV, με στήλη σε σχέση με τα παιδιά και τον πολιτισμό.

 Από το 2005 ασχολούμαι με τη δημιουργία και έκδοση παιδικών βιβλίων που αποτελούνται από υλικό δουλεμένο με εκατοντάδες παιδιά που έχουν εξεταστεί και δουλευτεί από εμένα και την ομάδα μου, μέσα σε σχεδόν 20 χρόνια θεωρητικής και πρακτικής εμπειρίας.

Τα βιβλία διακινούνται σε όλη την Ελλάδα και είναι η τελευταία μου αγάπη!

 Εδώ και δύο χρόνια συντονίζω τη Λέσχη Ανάγνωσης «Δια-λογος»  που διοργανώνει πλήθος εκδηλώσεων στην πόλη σε σχέση με το βιβλίο.

 Συνεργάζομαι με την Εταιρεία Ψυχικής Υγείας Παιδιού και Εφήβου, που κάνει σπουδαία δουλειά σε σχέση με την άσκηση βίας στις ευαίσθητες ηλικίες και με το Σύνδεσμο Μελών Γυναικείων Σωματείων Ηρακλείου και Νομού Ηρακλείου.

 Είμαι μάνα δύο αγοριών 18 και 15 ετών που μου συμπαραστέκονται σε όλα αυτά που κάνω, μου δίνουν ιδέες και πρώτα αυτοί ακούνε ό,τι ετοιμάζω!

 ΚΑΙ ΠΟΥ ΕΡΧΕΤΑΙ ΛΟΙΠΟΝ Η ΥΠΟΨΗΦΙΟΤΗΤΑ ΜΟΥ ΩΣ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΟΥ?

 Στα πλαίσια της συγγραφικής μου δραστηριότητας, εκδόθηκε από το Δήμο Ηρακλείου το Μαΐο του 2010, ένα οικολογικό παραμύθι για να ταξιδέψει στα σχολεία της πόλης μας και να ευαισθητοποιήσει τα παιδιά σε σχέση με το περιβάλλον.

Τότε συνεργάστηκα για πρώτη φορά με το Γιάννη Κουράκη και όταν μου ζήτησε να συμμετέχω τώρα στο ψηφοδέλτιό του, το δέχτηκα με χαρά και προσμονή να κάνουμε πολλά πράγματα στο Δήμο!

Νομίζω, ότι αυτό που όλοι πρέπει να αναγνωρίσουμε είναι ότι η πόλη μας τα τελευταία 8 χρόνια έχει δείξει μια ωραιότατη εικόνα, ανεξάρτητα από το ότι σαφώς υπάρχουν πολλά ακόμη που πρέπει να βελτιωθούν.  

 Θέλω λοιπόν να διοχετεύσω τη δραστηριότητα μου, τις γνώσεις και την εμπειρία μου σε στοχευμένες ενέργειες στα πλαίσια του Δήμου, έτσι ώστε η πόλη μας να γίνει πιο φιλική, πιο υποστηρικτική, πιο καίρια στα ζητήματα που αφορούν τα παιδιά και την οικογένεια. Ιδιαίτερα μάλιστα για παιδιά που έχουν ιδιαίτερα προβλήματα ένταξης, κοινωνικής και σχολικής.

Νομίζω, υπάρχουν πολλά περιθώρια βελτίωσης των υπηρεσιών και της προσφοράς εν γένει του Δήμου, στην ενημέρωση, πρόληψη και παρέμβαση

σε όλους τους τομείς που σχετίζονται με το παιδί, αλλά και το βιβλίο, την καθαριότητα, το περιβάλλον.

 Τόσα χρόνια διδάσκω σεμινάρια σε γονείς, που έχουν σχέση με: την εξέλιξη της επικοινωνίας του παιδιού από τη γέννηση του μέχρι τα πρώτα χρόνια

της ένταξης του στο σχολικό περιβάλλον, την αλληλεπίδραση του

προφορικού με το γραπτό λόγο και τη σημασία της παιδικής αφήγησης και αναδιήγησης  αλλά και τους τρόπους που πρέπει να γίνεται,

ώστε να βελτιώνεται η ολοκλήρωση του γλωσσικού συστήματος του παιδιού και η επαφή του με το γονιό. Τώρα ίσως έχω τη δυνατότητα να τα κάνω αυτό στα πλαίσια του διευρυμένου πλέον Δήμου μας:

Με ενημερώσεις σε σχολεία όλων των βαθμίδων, σχολές γονέων, στήριξη μονογονεϊκών οικογενειών, κοινών δράσεων σχολείου και Δήμου, για  τον πολιτισμό και την βελτίωση της πολύς μας, μπορούμε να κάνουμε τη διαφορά.

 Έχω αποφασιστικότητα, αμεσότητα, επιμονή και πείσμα να τα καταφέρω σε ένα τομέα που είναι καινούργιος για μένα σε επίπεδο δημοτικής συμμετοχής. Ωστόσο, επειδή όλα αυτά τα χρόνια κάνω διάφορα σε σχέση με τα κοινά, τώρα είναι μια ευκαιρία να τα εντάξω σε επίπεδο Δήμου και θέλω, ελπίζω, επιδιώκω, στους τομείς των ενδιαφερόντων μου, να κάνω μια θετική διαφορά!

 Ζητώ την ψήφο σας, τη στήριξη σας, τα δικά σας θέλω μαζί με τα δικά μου για να κάνουμε κάτι καλό για τη πόλη μας!  

• Και επιεδή κάθε σοβαρός υποψήφιος καταθέτει τους στόχους και το όραμά του για να μπορεί να κριθεί από τους πολίτες για το έργο του , η Μαρία Ρουσοχατζάκη το έκανε .

Σας το παραθέτω 

Η πόλη μας πρέπει να είναι όμορφη, καθαρή, λειτουργική και περιβαλλοντικά ευαίσθητη. Και βέβαια κοινωνικά και μορφωτικά ουσιαστική και σεβόμενη την ιστορική της κληρονομιά.

Σε κάποιους από αυτούς τους τομείς θεωρώ ότι μπορώ να συνεισφέρω.

Δουλεύω ως λογοπαθολόγος εδώ και 20 χρόνια στο Ηράκλειο, συχνά ταξιδεύοντας και σε άλλες περιοχές της Κρήτης για να αξιολογήσω αλλά και να δουλέψω με παιδιά και ενήλικες με προβλήματα λόγου και φωνής. Διδάσκω την επιστήμη μου σε μαθήματα στο Πανεπιστήμιο, σε σεμινάρια, σε σχολές γονέων. Τα τελευταία χρόνια γράφω βιβλία για παιδιά και προσπαθώ να μάθω να διδάσκω τους γονείς τους πώς να ασχοληθούν δημιουργικά με τα παιδιά τους. Συντονίζω τη λέσχη ανάγνωσης «Δια-λογος», που διαβάζει βιβλία και προσπαθεί με διάφορες εκδηλώσεις να τα επικοινωνήσει με άλλους συμπολίτες μας.

Αν εκλεγώ δημοτική σύμβουλος θα προσπαθήσω, με ήδη υπάρχουσες δομές του δήμου ή δημιουργώντας καινούργιες, να δώσω προγράμματα: α) βοήθειας σχετικά με την επικοινωνία και το μεγάλωμα του παιδιού, κυρίως σε νέους γονείς, οικογένειες σε κρίση ή μονογονεϊκές, ανύπαντρες μητέρες, γονείς σε διάσταση. (σχολές γονέων, σεμινάρια) 

β) για να προχωρούν σωστά τα παιδιά στα εξελικτικά στάδια της ανάπτυξης (να «πετούν» στην ώρα τους την πιπίλα,  το pumper, το μπιμπερό, να ζωγραφίζουν, να λένε τραγούδια και παραμύθια.(σχολές γονέων, σεμινάρια)

γ) για να μπορούν τα διαφορετικά παιδιά (παιδιά με κάποιο πρόβλημα) να μεγαλώνουν με αγάπη και να εντάσσονται πιο εύκολα. (ενημέρωση, στήριξη)

δ) έγκαιρης παρέμβασης για προβλήματα λόγου και επικοινωνίας, εφαρμόσιμα στους παιδικούς

ε) για την τρίτη ηλικία, πραγματοποιήσιμα στα ΚΑΠΗ.

στ) για να περνάμε καλά διαβάζοντας, αφού υπάρχουν βιβλία για όλα τα γούστα και άνθρωποι που μπορείς να μοιραστείς τα όσα έμαθες ή απόλαυσες διαβάζοντας. (Βικελαία, λέσχες ανάγνωσης)

Νομίζω ότι είμαι καλή δασκάλα και μπορώ να μεταδώσω αποτελεσματικά αυτά που ξέρω.

Είμαι οργανωτική, αποτελεσματική, επίμονη, συστηματική και θέλω να στηρίξω το κοινωνικό πρόσωπο της πόλης μας.

  

Μαρία Ρουσοχατζάκη

Λογοπαθολόγος M.S.,C.C.C. – Συγγραφέας παιδικών βιβλίων

Υποψήφια Δημοτική Σύμβουλος 1^ου (κεντρικού) Δημοτικού Διαμερίσματος Ηρακλείου

Μακάρι σαν εσένα να ήταν όλοι οι υποψήφιοι Μαρία . Σου εύχομαι κάθε επιτυχία στον αγώνα σου .

Αντώνης Παπαχρυσάνθου - Αθηνά Τζώρτζη

Το αίμα των «γουρουνιών» θέλουν αγορές και Γερμανία

Οι αγορές και η Γερμανία απαιτούν σήμερα νέες ανθρωποθυσίες στο βωμό της κρίσης, ζητώντας να ματώσει η Ιρλανδία, η Πορτογαλία και η Ισπανία, τρεις από τους καλύτερους μαθητές τους, που υποβαθμίστηκαν  στην κατηγορία των «γουρουνιών», εξαιτίας της κρίσης χρέους και των ελλειμμάτων τους.  Η κατάρρευση της Ιρλανδίας αποτελεί πλέον θέμα χρόνου, ενώ εύλογα είναι τα ερωτήματα εάν η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και η ΕΚΤ γνώριζαν εξαρχής τη δραματική κατάσταση του τραπεζικού της συστήματος. Η πολιτική δραστικής λιτότητας που εφάρμοσαν στην Ιρλανδία αποτέλεσε τη σωστή συνταγή για την αντιμετώπιση της ελληνικής κρίσης. Μετά εφαρμόστηκε στην Πορτογαλία και την Ισπανία. Το πρωτότυπο καταρρέει  εντείνοντας τις ανησυχίες εάν θα έχει ανάλογες καταστροφικές συνέπειες και στις άλλες χώρες που εφαρμόστηκε η ίδια πολιτική. Τα «γουρούνια» της Ευρωπαϊκής Ένωσης αναγκάζονται να δανείζονται με επιτόκια σε επίπεδα ρεκόρ. Η Ευρωπαϊκή Ένωση επιμένει ότι βγαίνουν ελεύθερα στις αγορές ομολόγων. Με την διαφορά όμως ότι τα ομόλογά τους θα καταλήξουν κυρίως στο χαρτοφυλάκια της ΕΚΤ. Την ίδια στιγμή, η Γερμανία προωθεί τη θεσμοθέτηση μιας Ευρωζώνης δύο ταχυτήτων. Υποστηρίζοντας την αυστηριοποίηση του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης, το Βερολίνο διασφαλίζει την ηγεμονία του έναντι των υπόλοιπων εταίρων του, ενώ τα «γουρούνια» κινδυνεύουν να βρεθούν αντιμέτωπα με κυρώσεις, ποινές και πρόστιμα, που θα τα καταδικάσουν σε βαθύτερη ύφεση.

Η «κελτική τίγρη»

Η «κελτική τίγρη» έχει σταματήσει να βρυχάται εδώ και αρκετό καιρό. Η περίοδος των μεγάλων αμερικανικών επενδύσεων από την εποχή του Κλίντον και των ειρηνευτικών συμφωνιών για τη Βόρεια Ιρλανδία έχει παρέλθει ανεπιστρεπτί. Το δημόσιο έλλειμμα της Ιρλανδίας θα φτάσει φέτος στο 32% του ΑΕΠ της χώρας, ενώ η Κομισιόν και η ΕΚΤ συνεχίζουν να υποστηρίζουν ότι θα μειωθεί στο 3% του ΑΕΠ το 2014! Ο Ευρωπαίος επίτροπος οικονομικής και νομισματικής πολιτικής Όλι Ρεν ζήτησε μάλιστα από το Δουβλίνο την κατάρτιση 4ετούς προϋπολογισμού λιτότητας. Η διάσωση των ιρλανδικών τραπεζών ίσως απαιτήσει άλλα 100 δις ευρώ, προειδοποίησαν οι Financial Times, ενώ οι συνολικές εγγυήσεις στον τραπεζικό τομέα και το «φρέσκο» χρήμα που έχουν απορροφήσει οι ιρλανδικές τράπεζες από την έναρξη της κρίσης ξεπερνούν τα 400 δις ευρώ, ποσό υπερδιπλάσιο του ΑΕΠ της χώρας! Η ΕΚΤ αποτελεί εδώ και καιρό το μόνο ουσιαστικά αγοραστή των ιρλανδικών ομολόγων, ενώ οι Financial Times, περιγράφοντας την κατάσταση δανειοδότησης της χώρας, μιλούν πλέον για «ελληνική τραγωδία της Ιρλανδίας». Η συντηρητική κυβέρνηση του Δουβλίνου, με τις υποδείξεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης, θα αποκτήσει πλειοψηφικό πακέτο στη δεύτερη σε μέγεθος τράπεζα της χώρας Allied Irish Banks, θα διασφαλίσει τη διάσωση της μικρότερης Anglo Irish Bank και θα αποφύγει την έκδοση των ομολόγων τον Οκτώβριο και το Νοέμβριο. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή συνεχίζει να κάνει πολιτική με «κουρελόχαρτα», στηρίζοντας το Δουβλίνο με την άμεση έγκριση του σχεδίου διάσωσης της Anglo Irish Bank, καλλιεργώντας την ψευδαισθήσεις ότι οι «εγκρίσεις» της Κομισιόν θα καλύψουν τα «τοξικά πάγια» και θα αποτρέψουν τους κερδοσκόπους.

Οι ευθύνες του Μπαρόζο

Ο Ζοζέ Μπαρόζο, ο Πορτογάλος πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, κάλεσε την προηγούμενη εβδομάδα τη Λισαβόνα να επιταχύνει τις μεταρρυθμίσεις για την εξυγίανση των δημόσιων ελλειμμάτων, αρνούμενος για  άλλη μια φορά να αναγνωρίσει την αποτυχία της προσωπικής του πολιτικής και τα τεράστια δομικά προβλήματα της χώρας για να βγει από την κρίση με τις συνταγές του πρώην συντηρητικού πρωθυπουργού της. Ο κ. Μπαρόζο οδήγησε την Πορτογαλία στην ύφεση με τα γκλαμουράτα έργα του για τη διοργάνωση του Πανευρωπαϊκού Κυπέλλου Ποδοσφαίρου. Η Πορτογαλία δεν έχασε μόνο το κύπελλο από την Ελλάδα, αλλά και κάθε ευκαιρία για να επιστρέψει στην ανάπτυξη. Ο κ. Μπαρόζο «επιβραβεύτηκε» για την επιτυχία του να οδηγήσει τη χώρα του στην ύφεση και στον πόλεμο του Μπους εναντίον του Ιράκ αναλαμβάνοντας τη θέση του προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Η Πορτογαλία διανύει μια περίοδο σχεδόν επταετούς λιτότητας, όπου οι προηγούμενες κυβερνήσεις των συντηρητικών και των σοσιαλιστικών έχουν εξαντλήσει κάθε περιθώριο πίεσης των μισθωτών, των συνταξιούχων και των ασθενέστερων στρωμάτων. Παρ’ όλ’ αυτά ο κ. Μπαρόζο πιέζει την κυβέρνηση μειοψηφίας του σοσιαλιστή Ζοζέ Σοκράτες για δραστικές περικοπές των δημόσιων δαπανών και νέα φορολογικά μέτρα  έναντι των στρωμάτων που πληρώνουν την κρίση εδώ και μια επταετία! Την ίδια στιγμή, το δεξιό Σοσιαλδημοκρατικό κόμμα PSD, στο οποίο ανήκει ο κ. Μπαρόζο, έσπασε την «οικουμενικότητα» των μέτρων και αρνείται αυτή τη φορά να ψηφίσει το νέο προϋπολογισμό για το 2011, εντείνοντας την αβεβαιότητα και πυροδοτώντας την άνοδο των spread σε επίπεδα ρεκόρ.

Ο Θαπατέρο όμηρος των αγορών

Ο Χοσέ Λουίς Ροντρίγκεθ Θαπατέρο, από την έναρξη της κρίσης, έχασε την αίγλη του νέου μεταρρυθμιστή και του αδιαφιλονίκητου ηγέτη του ευρωπαϊκού σοσιαλισμού με έντονα κοινωνικά χαρακτηριστικά. Η πρόσφατη υποβάθμιση της πιστοληπτικής αξιολόγησης της Ισπανίας από τον Moody’s σε τοπικό  και ξένο νόμισμα κατά μια βαθμίδα του «ΑΑ1» από την κορυφαία αξιολόγηση του «ΑΑΑ» επιβεβαίωσε τις εκτιμήσεις ότι ο κ. Θαπατέρο είναι όμηρος των αγορών. Ο οίκος Moody’s μάλιστα προειδοποίησε ότι, εάν δεν ανακάμψει ο κατασκευαστικός τομέας και η αγορά ακινήτων, η κρίση μπορεί να διαρκέσει αρκετά χρόνια. Πιο απλά, ο Moody’s προτείνει στον Θαπατέρο να στηρίξει την ίδια αρρωστημένη  οικονομία και να τροφοδοτήσει εκ νέου τη φούσκα των ακινήτων, που ευθύνεται για την εκτίναξη της ανεργίας πάνω από το 20%! Ο οίκος Moody’s όμως δεν ενδιαφέρεται για την φούσκα των ακινήτων, αλλά για την κερδοφορία των προσφιλών σε αυτή τραπεζών, που αντιμετωπίζουν τεράστια προβλήματα από την κερδοσκοπία τους στις κατασκευές και στα ακίνητα. Παράλληλα, ο Moody’s ζητά ακόμη «φθηνότερες» απολύσεις από αυτές που υιοθέτησε πρόσφατα ο Θαπατέρο, οδηγώντας τα συνδικάτα στην πετυχημένη γενική απεργία της 29η Σεπτεμβρίου. Ο Ισπανός σοσιαλιστής μεταφέρει τη συνολική πολιτική της κυβέρνησής τους «δεξιότερα», αναζητώντας τη στήριξη των συντηρητικών εθνικιστικών κομμάτων, από τη Χώρα των Βάσκων PNV και της Καταλονίας CiU, για να περάσει το νέο προϋπολογισμό λιτότητας.

Φόβοι στη Βρετανία

Οι προειδοποιήσεις των επενδυτικών οίκων για υποβάθμιση της Βρετανίας οδηγούν το συντηρητικό πρωθυπουργό Ντέιβιντ Κάμερον στην υιοθέτηση μιας πολιτικής σκληρής λιτότητας με την κατάργηση ουσιαστικών κοινωνικών παροχών και μάλιστα σε μια περίοδο που οι καταναλωτικές δαπάνες κάνουν βουτιά, ενώ αξιωματούχοι της Τράπεζας της Αγγλίας έχουν προειδοποιήσει για πιθανή επιστροφή της δεύτερης σε μέγεθος ευρωπαϊκής οικονομίας σε ύφεση. Παρ’ όλ’ αυτά, η κυβέρνηση Κάμερον είναι έτοιμη να προσφέρει τουλάχιστον άλλα 25 δις στερλίνες στις τράπεζες που συνεχίζουν να αντιμετωπίζουν προβλήματα.

Μηχανισμός στήριξης

Οι φόβοι να βρεθεί η Ιρλανδία κάτω από την ομπρέλα του μηχανισμού στήριξης της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του ΔΝΤ είναι προφανείς. Ανάλογες ανησυχίες έχουν εκφραστεί και για την Πορτογαλία. Η Ευρωπαϊκή Ένωση θα μπορούσε να αντιμετωπίσει την κρίση χρεών και ελλειμμάτων με περισσότερο ανώδυνο τρόπο, προσφέροντας στα κράτη-μέλη βαθύτερο ορίζοντα μείωσης των δημόσιων ελλειμμάτων, που θα περιόριζε σημαντικά τις ανάγκες δανεισμού των χωρών και συνεπώς της αύξησης των χρεών τους. Η Γερμανία επέβαλε σκληρή πολιτική λιτότητας στην Ευρώπη, διασφαλίζοντας την εκτίναξη των εξαγωγών της, την αύξηση του εμπορικού πλεονάσματος και τη μείωση της ανεργίας στα χαμηλότερα επίπεδα σχεδόν των τριών τελευταίων δεκαετιών. Η Ευρώπη πλήρωσε το κόστος της γερμανικής ενοποίησης, εκτιμώντας ότι αποτελεί καθήκον αλληλεγγύης και προϋπόθεση για την ειρήνη. Η σημερινή Γερμανία της συντηρητικής Άνγκελα Μέρκελ ακολουθεί μια αυτοκρατορική πολιτική, αρνούμενη να προχωρήσει σε ουσιαστικές αυξήσεις αμοιβών στην Γερμανία για να στηρίξει τη ζήτηση στις υπόλοιπες χώρες της Ευρώπης. Η Γερμανία έχει σταματήσει να αποτελεί την ατμομηχανή της ευρωπαϊκής οικονομίας, γιατί έχει μετατραπεί σε παράγοντα οικονομικής αποσταθεροποίησης και κατακερματισμού της κοινωνικής συνοχής στην Ευρωζώνη, περιορίζοντας παράλληλα τις δυνατότητες οικονομικής σύγκλισης με τα νέα μέλη από την πρώην Ανατολική Ευρώπη. Ο Χέλμουτ Κολ υπογράμμισε ότι φοβόταν τη «γερμανοποίηση της Ευρώπης» και αγωνιζόταν για τον «εξευρωπαϊσμό της Γερμανίας». Είκοσι χρόνια μετά την ενοποίηση της χώρας, μια πρώην Ανατολικογερμανίδα και κόρη ενός προτεστάντη παπά διχάσει για άλλη μια φορά την Ευρώπη…

Πηγή

Sofokleous 10